Oorsprong

Hoe is de Swifterbantcultuur ontstaan? Welke ontwikkelingen gingen hieraan vooraf? Een volledig beeld is niet bekend, maar wetenschappelijk onderzoek biedt wel deels een inzicht in de geschiedenis van de Swifterbantcultuur.

Om de oorsprong van de Swifterbantcultuur inzichtelijk te maken, doorlopen we een reis via een introductie van de prehistorie, naar de eerste mensachtigen in Nederland, via de Neanderthalers, de ontwikkeling van de Homo sapiens, de Rendierjagers, tot aan de Federmessers en Ahrensburgers.

De Bandkeramische cultuur kwam in Nederland ‘vlak’ voor de Swifterbantcultuur voor. Ook zij speelden een zekere rol in het ontstaan van de Swifterbantcultuur. In de laatste periode van de Bandkeramische cultuur vormden zij de zuidelijke buren van de Swifterbanters. Daarom komt de Bandkeramische cultuur aan de orde in het onderdeel ‘Leefomgeving, samen met de andere culturen die tijdens de Swifterbantcultuur voorkwamen (de Rössencultuur, de Michelsbergcultuur en de Hazendonkgroep).

De Swifterbantcultuur speelde een cruciale rol in de overgang van jager-verzamelen naar landbouw. De Swifterbanters pasten op den duur naast het jagen-verzamelen ook landbouw toe. Om deze transitie goed te kunnen begrijpen, komt één van de belangrijkste omslagen in het menselijke bestaan aan de orde: de Agrarische Revolutie, ook de Neolithische Revolutie genoemd. Deze revolutie betreft het ontstaan van de landbouw.