Swifterbant
Swifterbant is een dorp in de gemeente Dronten in de provincie Flevoland. Het dorp had 6.505 inwoners in 2024, in 1972 waren dat er nog slechts 2.870 (bron: www.allecijfers.nl, 12-3-25).
Swifterbant werd in 1957 ontworpen in de vanaf 1950 drooggelegde polder Oostelijk Flevoland. In 1962 werden de eerste huizen opgeleverd.
Tijdens het inpolderen van Oostelijk Flevoland (1950-1957) ontdekte de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP) bij het graven van de perceelsloten een getijdenlandschap met kreken, oeverwallen en rivierduinen. In 1961 werd een onderzoek gestart vlakbij Swifterbant, waarbij een eerste stukje aardewerk werd gevonden. Onomstotelijk bewijs van bewoning werd aangetroffen in de vorm van houtskool, aardewerk scherven en lithische artefacten (stenen gereedschappen). Al snel besloot de RIJP tot opgraving over te gaan en in 1964 was de eerste werkput aangelegd. Later volgden nog meer opgravingen door de RIJP en het Biologisch-Archeologisch Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen. Ook andere instituten uit Utrecht, Amsterdam en zelfs Michigan en Wisconsin waren bij het onderzoek betrokken. Met min of meer regelmatige tussenpozen werden tot 1979 opgravingen uitgevoerd op de verschillende vindplaatsen binnen het grote krekensysteem.
Op de nederzettingsterreinen werden nog meer sporen gevonden die bewoning aantoonden. Er werden botten gevonden van onder andere zeehond, oeros, edelhert wildzwijn, eland, bever en otter. Ook botten van vogels zijn aangetroffen, zoals wilde eend, kuifeend, wilde zwaan, aalscholver en zeearend. Resten van hazelnoot en wilde appel werden ook gevonden, die ook een deel van het plantaardig voedsel waren. Op de oeverwal bij de hoofdgeul op kavel OG42 werd in 1966 tijdens de opgravingen een grafveld aangetroffen van negen graven. Nederzettingen zijn onder andere gevonden aan de Visvijverweg, Klingenweg en in het natuurgebied de Kamperhoek. Veel van deze terreinen zijn bij de inrichting van het gebied uitgespaard, zodat ze behouden blijven.
Bij de locatie van het grafveld is een monument geplaatst. Deze bestaat uit een informatiebord aan de Visvijverweg bij de ingang van het Rivierduingebied en 9 eikenhouten palen die de graven markeren. Bij de palen ligt een plaquette waarop de situering van de verschillende graven in het grafveld met Romeinse cijfers zijn aangegeven. Graf IX betreft de ‘Swifterbantman’. Toen hij stierf was hij 25 tot 45 jaar oud en droeg een ketting met barnsteen op zijn voorhoofd en waarschijnlijk een stenen hangertje aan zijn oor. In graf V lag een vrouw met nog veel meer barnstenensieraden. Graf IX is in Batavialand te zien. De opgegraven menselijke resten bevinden zich nu in het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten in Batavialand.
Het Rivierduingebied is aangewezen als Belvedere-gebied. Dit betekent dat het architectonisch- en archeologisch bijzondere waarden herbergt. Op de foto links is te zien dat er als het ware een rivierloop is: de bomen zijn de rivierlopen, de grasvelden vormen de zandbanken en de oevers vormen de rivierduinen.
